W Instytucie Fizyki Plazmy (IPP) Maxa Plancka w Greifswald otwarto 20 maja 2014 eksperymentalny reaktor syntezy jądrowej.
W uroczystości udział wzięli dyrektorzy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN: prof. dr hab. Marek Jeżabek, prof. dr hab. Adam Maj oraz dr hab. Maciej Budzanowski.
Budowa stellaratora w Greifswald to przedsięwzięcie międzynarodowe. Polscy naukowcy już od 2006 r. uczestniczą w tych pracach. W projekcie uczestniczy Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Politechnika Warszawska, Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy oraz Uniwersytet Opolski i Narodowe Centrum Badań Jądrowych.
W budowie urządzenia brało udział ok. 50 wysoko wykwalifikowanych inżynierów i techników z IFJ PAN, którzy wykonali m.in. specjalistyczne prace montażowe dla połączeń nadprzewodzących przewodów zasilających wszystkie segmenty stellaratora.
Udział w budowie W7-X jest jednym z elementów szeroko zakrojonego projektu włączania się IFJ PAN w prace UE EURATOM związane z badaniami fizyki plazmy wysokotemperaturowej dla potrzeb zastosowań energetycznych.
Wartość prac i urządzeń dostarczonych przez NCBJ wyniosła ok. 5 mln €. Wkład IFJ PAN wyniósł 164 osobolata, co (przyjmując wartość jak dla European XFEL w pobliskim Hamburgu) odpowiada ok. 12 mln €. Dzięki temu Polska będzie miała zapewniony dostęp do przeprowadzanych eksperymentów w W7-X oraz będzie dysponować prawami do opracowywanych wynalazków.
Widok hali eksperymentalnej: zakończenie głównej instalacji stellaratora Wendelstein W7-X, maj 2014. Fot. IPP, Bernhard Ludewig
Zdjęcie z uroczystości odsłonięcia tablicy upamiętniającej udział zespołu z IFJ PAN w budowie W7-X, 30 października 2012. Fot. Stanisław Kwieciński
Zdjęcie upamiętniające otwarcie W7-X po zakończeniu etapu instalacji, maj 2014 (czwarty od lewej Prof. Włodzisław Duch, podsekretarz stanu MNiSW). Fot. Maciej Budzanowski