Ostatnio opublikowane badania w artykule czasopisma Chaos opierają się na analizie dzieła Jamesa Joyce'a Finnegans Wake, tego skąd Murray Gell-Mann zaczerpnął pisownię słowa 'kwark' dla najbardziej fundamentalnych składników materii. Okazuje się, że utwór, który jest pełen metafor i słów zaadaptowanych z około 70 różnych języków ma swój własny wzór interpunkcji.
Zespół naukowców z IFJ PAN odkrył, że dzieło odchodzi od zasad interpunkcji, które na ogół są sztywne w literaturze europejskiej. Znaki interpunkcyjne w literaturze generalnie podążają za wzorcem określonym rozkładem Weibulla. Rozkład ten mówi, że im dłuższa w tekście jest nieprzerwana sekwencja słów, tym bardziej prawdopodobne jest, że po następnym słowie pojawi się znak interpunkcyjny. Ostatnie dzieła Joyce'a są jedyną znaną literaturą, która nie podlega rygorom rozkładu Weibulla.
„Finnegans Wake" ma unikalną właściwość polegającą na tym, że prawdopodobieństwo przerwania sekwencji słów znakiem interpunkcyjnym maleje wraz z długością sekwencji. Ta możliwość pozwala, w szczególności, na większą swobodę w aranżacji relacji pomiędzy długościami kolejnych zdań. W przypadku „Finnegans Wake" te relacje mają szczególnie symetryczną postać odpowiadającą matematycznemu zjawisku zwanemu „multifraktalnością", w którym wzorce powtarzają się w sobie nawzajem.
T. Stanisz, St. Drożdż, J. Kwapień
Statistics of punctuation in experimental literature - The remarkable case of Finnegans Wake by James Joyce
Chaos 34, 083124 (2024)
DOI: https://doi.org/10.1063/5.0203530
https://www.eurekalert.org/news-releases/1054818
https://cosmosmagazine.com/science/mathematics/finnegans-wake-punctuation-patterns/