„Instytut nocą” – nocne zwiedzanie wybranych miejsc Instytutu
(18:00-21:00)
Zorganizowane grupy wraz z przewodnikiem zwiedzać będą cyklotron, stanowisko terapii oka, stanowiska wytwarzania cienkich warstw dla medycyny oraz stanowiska projektu ,,Matrioszka", dla lotów kosmicznych. I tak:
1. Pokażemy cyklotron AIC 144 przyspieszający protony do energii około 60 milionów elektronowoltów. Wiązki protonów wykorzystuje się głównie w medycynie w terapii nowotworów i do produkcji krótkożyciowych izotopów promieniotwórczych (też dla celów medycznych) oraz w inżynierii materiałowej.
2. Zwiedzający będą mogli zobaczyć różne rodzaje detektorów zaprojektowanych i wykonanych w IFJ PAN, które były wysłane w kosmos w manekinie Matrioszka podczas międzynarodowego eksperymentu organizowanego przez Europejską Agencję Kosmiczną.
3. Pokażemy pomieszczenie przeznaczone do protonowej terapii oka. Pokażemy fotel do pozycjonowania pacjenta opowiemy o sposobie przeprowadzania zabiegu.
4. W pracowni IONMED można będzie zobaczyć nowoczesną aparaturę do formowania powłok metodami jonowymi: laser dużej mocy, reaktor do produkcji diamentów, reaktory hydrotermalne, niskoenergetyczne ¼ródła jonów oraz dwuwiązkowy implantator jonów.
Ad.1. Cyklotron AIC 144
Cyklotron służy do przyspieszania cząstek poruszających się w polu magnetycznym i elektrycznym. Ponad 50 lat temu nasi profesorowie zbudowali i uruchomili tzw. mały cyklotron C48. Dzięki ich kompetencjom Instytut w Bronowicach otrzymał, zakupiony w Związku Radzieckim cyklotron U120. Obecnie istniejący w IFJ PAN cyklotron AIC 144, jest zbudowany przez naszych pracowników. Dzięki specjalnej konstrukcji pola magnetycznego w cyklotronie tym są skompensowane efekty relatywistyczne. Możemy przyspieszać protony do energii około 60 MeV. Oprócz zastosowania urządzenia w fizyce eksperymentalnej, wiązki protonów wykorzystuje się głównie w medycynie w terapii nowotworów i do produkcji izotopów oraz w inżynierii materiałowej.
Ad.2. Zastosowanie detektorów termoluminescencyjnych w dozymetrii promieniowania kosmicznego W ramach projektu MATROSHKA, zorganizowanego przez Europejską Agencję Kosmiczną, model ludzkiego ciała (tzw. fantom) był eksponowany na zewnątrz Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) przez 1.5 roku. Celem projektu jest określenie rozkładu dawek promieniowania kosmicznego, jakie otrzymałby astronauta w przestrzeni kosmicznej. Pomiary są realizowane przy pomocy ponad 3000 miniaturowych detektorów termoluminescencyjnych (w większości wykonanych w IFJ PAN) umieszczonych wewnątrz fantomu.
Detektory termoluminescencyjne to miniaturowe pastylki. Ich działanie polega na “zapamiętywaniu” informacji o pochłoniętej dawce promieniowania. Kiedy detektor zostanie podgrzany do tempertatury ok.300oC, emituje światło, którego intensywność jest proporcjonalna do pochłoniętej dawki.
IFJ PAN specjalizuje się w badaniu, opracowywaniu i stosowaniu tego typu detektorów.
Ad.3. Pomieszczenie przeznaczone do protonowej terapii oka
Wiązki protonów o energiach 60-250 MeV stosowane są z powodzeniem do radioterapii nowotworów, między in. czerniaka gałki ocznej. Dzięki nieznacznym rozproszeniom i zjawisku Bragga, wiązkę protonów można doskonale zogniskować na leczonym obszarze, ograniczając dawki na zdrowe tkanki. Zastosowanie terapii protonowej umożliwi zachowanie gałki ocznej i często
użytecznej funkcji oka. Centrum Onkologii Oddział Kraków i IFJ PAN przygotowują stanowisko do protonotrapii oka bazując na wiązce protonów o energii 57 MeV z cyklotronu AIC 144. Goście Nocy Naukowców będą mogli zobaczyć pomieszczenie przeznaczone do terapii, fotel do pozycjonowania pacjenta oraz dowiedzieć się paru szczegółów o sposobie przeprowadzania zabiegu.
Ad.4.
W Samodzielnej Pracowni Fizykochemii i Inżynierii Powierzchni zajmujemy się formowaniem powłok i modyfikacją powierzchni przy użyciu metod laserowych, jonowych i plazmowych. Głównymi urządzeniami są
Laser impulsowy Nd:YAG
Jeśli chcesz dowiedzieć się :
- Jakie własności ma światło laserowe?
- Jak zbudowany jest laser Nd:YAG?
- Jak wielka może być moc lasera?
- Jak za pomocą lasera można wytworzyć cienką warstwę ochronną?
- Jakie inne zastosowanie znalazły lasery w przemyśle?
Zapraszamy do naszego laboratorium!
Reaktor CVD
Jeśli chcesz dowiedzieć się :
- Jak powstają diamenty i jakie są ich własności?
- Co to jest i jak działa reaktor CVD?
- Jak przy pomocy reaktora CVD utworzyć powłokę diamentową?
- Jakie jest zastosowanie powłok diamentowych w różnych dziedzinach życia?
Zapraszamy do naszego laboratorium!
Dwuwiązkowy implantator jonów
Jeśli chcesz dowiedzieć się:
- Jak na powierzchni materiału uformować dobrze przylegającą powłokę o pożądanych parametrach?
- Co mają wspólnego implanty z implantatorem?
- Co to jest dwuwiązkowy implantator jonów i jak jest zbudowany?
- Jakie metody jonowe stosuje się do modyfikacji powierzchni i formowania powłok?
Zapraszamy do naszego laboratorium !